Follicle Stimulating Hormone (FSH)

کیت آزمایشگاهی سنجش هورمون محرک فولیکول (Follicle Stimulating Hormone – FSH) یکی از پایه‌ای‌ترین و مهم‌ترین تست‌ها در حوزه اندوکرینولوژی (غدد) و پزشکی تولید مثل محسوب می‌شود. FSH، در کنار هورمون LH، جزو گنادوتروپین‌ها دسته‌بندی شده و توسط غده هیپوفیز قدامی در پاسخ به هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) از هیپوتالاموس، تولید و ترشح می‌گردد. عملکرد هماهنگ در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گناد (HPG Axis) برای بلوغ جنسی طبیعی و عملکرد تولید مثلی ضروری است.

در زنان، FSH باعث تحریک رشد و نمو گروهی از فولیکول‌های تخمدان در هر چرخه قاعدگی شده و تولید استروژن از سلول‌های گرانولوزا را القا می‌کند. در مردان، این هورمون بر روی سلول‌های سرتولی (Sertoli cells) در بیضه‌ها اثر گذاشته و فرآیند حیاتی تولید اسپرم (اسپرماتوژنز) را پشتیبانی می‌نماید. بنابراین، اندازه‌گیری سطح سرمی FSH اطلاعات حیاتی در مورد ذخیره تخمدان، عملکرد بیضه‌ها و سلامت کلی محور HPG فراهم می‌آورد. این کیت تشخیصی *in vitro* (IVD) با استفاده از متدهای ایمونواسی دقیق (مانند الایزا یا کمی لومینسانس) امکان سنجش کمی این هورمون را فراهم می‌سازد.

ویژگی‌های کلیدی و مشخصات فنی

این کیت سنجش FSH با بهره‌گیری از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال بسیار اختصاصی طراحی شده است که تضمین‌کننده ویژگی (Specificity) بالای آن و حداقل تداخل متقاطع (Cross-reactivity) با مولکول‌های ساختاری مشابه، به‌ویژه LH و hCG، می‌باشد. حساسیت (Sensitivity) بالای کیت امکان اندازه‌گیری قابل اعتماد سطوح پایین (پایه) FSH را فراهم می‌کند. این محصول دارای محدوده سنجش (Dynamic Range) گسترده‌ای است که پوشش‌دهنده غلظت‌های مختلف هورمون، از سطوح سرکوب‌شده تا سطوح بسیار بالا (مانند دوران یائسگی)، می‌باشد. کالیبراسیون دقیق بر اساس استانداردهای مرجع بین‌المللی و تکرارپذیری (Precision) عالی، نتایج قابل اعتماد و ثابتی را تضمین می‌کند.

مزایا و فواید استفاده از محصول

مهم‌ترین مزیت بالینی این کیت، نقش آن در تشخیص افتراقی انواع اختلالات باروری و هیپوگنادیسم است. سطح بالای FSH معمولاً نشان‌دهنده نارسایی اولیه گنادها (تخمدان یا بیضه) است، مانند آنچه در یائسگی، سندرم ترنر یا سندرم کلاین‌فلتر دیده می‌شود. در مقابل، سطح پایین یا نرمال نامتناسب FSH در حضور هیپوگنادیسم، به نفع اختلال در سطح هیپوفیز یا هیپوتالاموس (نارسایی ثانویه یا ثالثیه) است. این تست همچنین در کنار LH، به تشخیص سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) کمک کرده و ابزار استانداردی برای پایش پاسخ بیماران در چرخه‌های تحریک تخمک‌گذاری در IVF است.

کاربردها و موارد مصرف

سنجش هورمون FSH به طور گسترده در موارد بالینی زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• ارزیابی جامع ناباروری در زنان (بررسی ذخیره تخمدانی) و مردان (بررسی اسپرماتوژنز).
• تشخیص یائسگی (Menopause) و نارسایی زودرس تخمدان (POF).
• تشخیص افتراقی هیپوگنادیسم اولیه (نارسایی گنادی) از هیپوگنادیسم ثانویه (نقص هیپوفیزی).
• کمک به تشخیص سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، اغلب به صورت محاسبه نسبت LH/FSH.
• ارزیابی بلوغ زودرس (Precocious Puberty) یا بلوغ تاخیری (Delayed Puberty).
• پایش (Monitoring) درمان‌های هورمونی و پروتکل‌های تحریک تخمک‌گذاری در روش‌های کمک باروری (ART).
• ارزیابی اختلالات قاعدگی مانند آمنوره (فقدان قاعدگی) یا اولیگومنوره.