اچینگ

ژل اچینگ (Etching Gel) سنگ بنای دندانپزشکی ادهزیو (Adhesive Dentistry) محسوب می‌شود. این ماده تخصصی، که اغلب به صورت ژل رنگی برای کنترل دقیق‌تر ارائه می‌گردد، به منظور آماده‌سازی ساختار دندان قبل از اعمال باندینگ و مواد ترمیمی به کار می‌رود. فرآیند اچ کردن (demineralization کنترل شده) سطح دندان، یک اتصال میکرومکانیکی بسیار قوی را پایه‌ریزی می‌کند که برای موفقیت طولانی‌مدت ترمیم‌های کامپوزیتی، ونیرها و سایر رستوریشن‌ها ضروری است.

این فرآیند نه‌تنها قدرت باند را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد، بلکه با ایجاد یک سیل (مهر و موم) کامل در حاشیه ترمیم، از بروز “ریزنشت” (Microleakage) و در نتیجه، پوسیدگی ثانویه و حساسیت پس از درمان جلوگیری می‌کند. در ادامه، به بررسی دقیق مشخصات فنی، مزایا و کاربردهای این محصول کلیدی در دندانپزشکی می‌پردازیم.

ویژگی‌های کلیدی و مشخصات فنی

ژل‌های اچینگ مدرن با فرمولاسیون دقیق برای ارائه بهترین عملکرد و ایمنی طراحی شده‌اند. این محصولات معمولاً دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• ماده فعال: حاوی اسید فسفریک (Phosphoric Acid) با غلظت استاندارد (معمولاً 35% تا 37%) که تعادل بهینه‌ای بین اثربخشی در اچ کردن و حفظ سلامت بافت دندان ایجاد می‌کند.
• ویسکوزیته و تیکسوتروپی: دارای قوام ژلی مناسب (Thixotropic)؛ به این معنا که در حالت سکون، غلیظ و پایدار باقی می‌ماند، اما هنگام اعمال فشار (مانند فشار سرنگ)، به راحتی جریان یافته و امکان جایگذاری دقیق را فراهم می‌کند.
• رنگ متمایز: معمولاً به رنگ آبی یا سبز تولید می‌شود تا دندانپزشک بتواند محل دقیق اعمال ژل و همچنین شستشوی کامل آن را به وضوح تشخیص دهد.
• قابلیت شستشوی کامل: فرمولاسیون به گونه‌ای است که پس از اتمام زمان اچینگ، به سرعت و به طور کامل از روی سطح دندان شسته می‌شود و هیچ باقی‌مانده‌ای بر جای نمی‌گذارد که در فرآیند باندینگ تداخل ایجاد کند.

مزایا و فواید استفاده از محصول

استفاده از اچینگ استاندارد و باکیفیت، مزایای بالینی متعددی را برای کادر درمان و بیمار به همراه دارد که مستقیماً بر موفقیت درمان تأثیر می‌گذارد:

• افزایش چشمگیر قدرت باند: با ایجاد تخلخل‌های میکروسکوپی، سطح تماس را ده‌ها برابر افزایش داده و نفوذ رزین باندینگ را ممکن می‌سازد؛ این اساس اتصال میکرومکانیکی است.
• جلوگیری از ریزنشت (Microleakage): با ایجاد یک سیل کامل در حاشیه ترمیم، از نفوذ باکتری‌ها و مایعات دهانی به زیر ترمیم جلوگیری کرده و ریسک پوسیدگی ثانویه را به شدت کاهش می‌دهد.
• افزایش طول عمر ترمیم: باند قوی‌تر به معنای مقاومت بیشتر ترمیم در برابر نیروهای جویدن و تغییرات دمایی است که منجر به دوام طولانی‌تر رستوریشن می‌شود.
• کنترل و دقت بالا: ویسکوزیته مناسب و رنگی بودن ژل، به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا ماده را دقیقاً در محل مورد نیاز (مانند لبه‌های مینا) اعمال کند و از تماس ناخواسته با بافت‌های مجاور جلوگیری نماید.

کاربردها و موارد مصرف

ژل اچینگ اسید فسفریک در طیف وسیعی از پروسه‌های دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی به عنوان یک مرحله الزامی (در تکنیک Total-Etch) مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• ترمیم‌های مستقیم کامپوزیتی (کلاس I تا V)
• باندینگ ونیرهای پرسلنی و لومینیرها
• چسباندن (سمنتیشن) اینله‌ها، انله‌ها و کراون‌های تمام سرامیک
• باند کردن براکت‌های ارتودنسی (فلزی و سرامیکی)
• استفاده قبل از اعمال فیشور سیلانت (شیارپوش)
• ترمیم شکستگی‌های پرسلن و آماده‌سازی سطح دندان برای ترمیم‌های پیچیده