لاینر حفره

در فرایندهای نوین دندانپزشکی ترمیمی، موفقیت یک ترمیم تنها به ماده پرکننده (Filling) بستگی ندارد، بلکه به آماده‌سازی صحیح حفره و محافظت از ساختارهای حیاتی دندان نیز وابسته است. لاینر حفره (Cavity Liner) محصولی تخصصی است که دقیقاً برای ایفای این نقش محافظتی طراحی شده است. این ماده به صورت یک لایه بسیار نازک (معمولاً کمتر از 0.5 میلی‌متر) مستقیماً روی عاج و در نزدیکی پالپ دندان اعمال می‌شود تا یک سد دفاعی موثر ایجاد کند.

هدف اصلی استفاده از لاینر، ایزوله کردن پالپ دندان از محرک‌های فیزیکی (مانند تغییرات دما)، شیمیایی (مانند اسید موجود در برخی سمان‌ها یا مواد ترمیمی) و باکتریایی است. لاینرها با سد کردن توبول‌های عاجی، از حرکت مایع درون آن‌ها که عامل اصلی ایجاد حساسیت است، جلوگیری می‌کنند. در ادامه، به بررسی تخصصی ویژگی‌ها و مزایای این محصول می‌پردازیم.

ویژگی‌های کلیدی و مشخصات فنی

لاینرهای حفره مدرن بر پایه ترکیبات مختلفی مانند هیدروکسید کلسیم (Calcium Hydroxide)، گلاس آینومر (Glass Ionomer) یا گلاس آینومر اصلاح‌شده با رزین (RMGI) ساخته می‌شوند. مدل‌های مبتنی بر هیدروکسید کلسیم، دارای pH قلیایی بالا بوده و خاصیت باکتریواستاتیک (متوقف کننده رشد باکتری) دارند و قادر به تحریک ساخت عاج ترمیمی (Reparative Dentin) هستند. در مقابل، لاینرهای گلاس آینومر به ساختار دندان باند شیمیایی برقرار کرده، فلوراید آزاد می‌کنند و سیل (آب‌بندی) بسیار خوبی در برابر باکتری‌ها فراهم می‌آورند. تمامی این مواد دارای زیست‌سازگاری بالا با بافت پالپ و عاج هستند و ضخامت لایه نازک آن‌ها، تداخلی با ضخامت ماده ترمیمی اصلی ایجاد نمی‌کند.

مزایا و فواید استفاده از محصول

استفاده از لاینر حفره مستقیماً به افزایش طول عمر ترمیم و کاهش نارضایتی بیمار منجر می‌شود. مهم‌ترین مزیت آن، کاهش چشمگیر حساسیت پس از ترمیم است که یکی از شکایات رایج بیماران می‌باشد. با ایجاد یک لایه عایق، شوک‌های حرارتی (سرما و گرما) به پالپ منتقل نمی‌شوند. همچنین، آزادسازی فلوراید در مدل‌های GI/RMGI به جلوگیری از پوسیدگی‌های ثانویه در حاشیه ترمیم کمک شایانی می‌کند. مزیت دیگر، خاصیت درمانی برخی لاینرها (مانند هیدروکسید کلسیم) در پوشش غیرمستقیم پالپ (Indirect Pulp Capping) و کمک به حفظ زنده‌مانی دندان است.

کاربردها و موارد مصرف

لاینرهای حفره در طیف وسیعی از درمان‌های ترمیمی کاربرد دارند. استفاده از آن‌ها در تمامی ترمیم‌های آمالگام (به دلیل رسانایی حرارتی بالای آمالگام) و همچنین در ترمیم‌های کامپوزیتی عمیق (که احتمال تحریک شیمیایی پالپ وجود دارد) ضروری است. این محصول به عنوان لاینر (آستر) در زیر انواع سمان‌ها، مواد پرکننده موقت و دائمی، و همچنین در روش‌های پوشش پالپ غیرمستقیم (Indirect Pulp Capping) و گاهی مستقیم (Direct Pulp Capping) مورد استفاده قرار می‌گیرد.